Turkey at the Straites, James T. Shotwell, Francis
Deak, The Macmillan Company, 1940, Newyork
Marmara Denizi’nde Bulunan Boğazların Tarihi Geçmişi Ve Türkiye’nin Egemenliğindeki Konumu İle İlgili Yazarların Anlatım ve Yorumları.
1940
yılında yayınlanan Turkey at the Straites (Boğazlardaki Türkiye) adlı kitapta
tarihçi yazarlar James T. SHOTWELL ve Francis DEAK tarafından boğazların tarihi
gelişimi ve Osmanlı ve Türkiye hakimiyetindeki durumunu incelenmiştir.
Kitap,
196 sayfa ve 14 bölümden oluşmaktadır. Boğazların eski ve ortaçağ dönemlerindeki
durumu, Rusların boğazlara inişi, Londra, Paris ve Berlin anlaşmaları, Birinci
Dünya Savaşı öncesi dönem, Birinci Dünya Savaşı dönemi, Sevr, Lozan ve Montrö
Anlaşmaları gibi bölümler mevcuttur.
Avrupa’yı
Asya’ya bağlayan Marmara Denizi üzerindeki Çanakkale ve İstanbul boğazları
asırlardır tarih sayfasında uluslararası
bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Boğazlardaki geçişin kontrolü
Karadeniz’i Akdeniz’e bağlaması sebebiyle jeopolitik bir önemi de beraberinde
getirmektedir. Ayrıca tarihteki vazgeçilmez mevkii nedeniyle İstanbul şehrinin de adını verdiği boğazdaki
ticari önemi ve liman şehri olması da boğazların birçok ülke tarafından arzu
edilmesine yol açmıştır.Tarihte sırasıyla Romalılar, Bizanslılar, Osmanlılar ve
Türkiye Cumhuriyeti’nin hüküm sürdüğü boğazlar üzerinde özellikle denizcilikte
ileri olan Venedik, Ceneviz, Piza, Büyük Britanya ve Rusya gibi devletlerin de
emeli olmuştur.
