Açık Toplum ve Düşmanları, Karl Popper, Liberte Yayınları, 2008, Ankara
Kitabın yazıldığı zamanın totaliter eğilimlerinin köklerini oluşturan filozoflara ve onların felsefelerine karşı yazılmış ve tam olarak liberal toplumu dolayısıyla açık toplumu savunan eleştirilerdir.
KAYNAK ve KADER EFSANESİ
Tarihsicilik
ve Kader Efsanesi
Karl
Popper’e göre tarihsicilik eski bir düşünce, gevşekçe birleştirilmiş bir
düşünceler topluluğudur. Tarihsicilik, seçilmiş halk öğretisiyle gözümüzde
canlandırılabilir. Seçilmiş halk öğretisi, Tanrı’nın Kendi iradesinin seçkin aracı
olarak bir halkı seçtiğini ve yeryüzünün bu halka kalacağını varsayar. Seçilmiş
halk doktrini toplumsal yaşayışın kabile çağında ortaya çıkmıştır. Bu öğretide
tarihsel gelişim yasasını Tanrı’nın iradesi koymuştur. Tanrıcı biçimi,
tarihsiciliğin öteki biçimlerinden ayıran fark budur.
İki
modern tarihsicilik çeşidi var:
a-
(sağ yan) Irkçılığın ya da faşizmin tarih felsefesi
b-
( sol yan) Marksçı tarih felsefesi.
Irkçılık,
seçilmiş halkın yerine kendisini koyar, yeryüzünün sonunda kendilerine seçilmiş
ırka kalacağını ifade eder.
Marx’ın
tarih felsefesi ise seçilmiş halkın yerine sınıfsız toplumun yaradılışının
aracını koyar, yeryüzünün ise seçilmiş sınıfa kalacağını belirtir.
Herakleitos
Eski
Yunan’da tarihselci niteliği açısından seçilmiş halk doktrinine Herakleitos’a
gelinceye kadar pek rastlayamayız. Homeros’un açıklamaya çalıştığı şey tarihin
birliksizliğidir. Homeroscu yorumun Yahudilerinkiyle paylaştığı şey yarı
belirsiz kader duygusudur. Hesiodos, Doğu kaynaklarından etkilenmiştir ve tarih
yorumu karamsardır. Altın Çağ’dan sonra insanlığın gelişiminde beden ve ruhsal
açıdan soysuzlaştığına inanır.
